Lost and Found: The Value of a Little Known Bilingual Dictionary Towards the Intellectualization of Ndau

  • Emmanuel Sithole Rhodes University, Grahamstown, South Africa
  • Dion Nkomo School of Languages, Rhodes University, Grahamstown, South Africa
DOI: https://doi.org/10.5788/27-1-1411
Trefwoorden: woordeboeke, sendingleksikografie, Chindau, Chindau-woordeskat, Ndau, Ndau-leksikografie, Ndau-ortografie, taalintellektualisering, gemarginaliseerde tale, amptelik erkende tale, Zimbabwiese leksikografie

Samenvatting

Die waarde van 'n taamlik onbekende tweetalige woordeboek rakende die intellektualisering van Ndau.In hierdie artikel word die ChiNdau–English and English–ChiNdau Vocabulary: With Grammatical Notes, 'n tweetalige woordeboek wat in 1915 deur die American Board Mission se Rhodesiese tak gepubliseer is, krities beoordeel ten einde die toepaslikheid daarvan vir gebruik as 'n vertrekpunt vir die moderne Ndau-leksikografie te bepaal. Meer as 'n eeu ná die publikasie daarvan is dit steeds die enigste woordeboek in die taal. Die taal is vir ongeveer 'n honderd jaar behandel as 'n dialek van Shona totdat dit in 2013 in die Grondwet van Zimbabwe as een van die land se sestien amptelik erkende tale verklaar is. Hierdie belangrike gebeurtenis vereis praktiese werk ten einde Ndau in 'n volledige en geïntellektualiseerde taal te omskep. Leksikografie is een van die deurslaggewende intellektuele ondernemings wat hiertoe kan bydra. Dit is dus die betoog van hierdie artikel dat die bestaande woordeboek beskou word as 'n onmisbare uitgangspunt vir toekomstige leksikografiese werk in Ndau. 'n Ontleding van verskeie aspekte van die woordeboek toon dat hierdie woordeboek ten spyte van sommige beperkings inderdaad daarin geslaag het om sekere standaarde te stel wat in huidige en toekomstige leksikografiese werke in hierdie minder gedokumenteerde taal ingesluit kan word.
Gepubliceerd
2017-11-07
Citeerhulp
Sithole, E., & Nkomo, D. (2017). Lost and Found: The Value of a Little Known Bilingual Dictionary Towards the Intellectualization of Ndau. Lexikos, 27(1). https://doi.org/10.5788/27-1-1411
Nummer
Vol 27 (2017)
Sectie
Artikels/Articles
Outeursreg op alle materiaal wat in Lexikos gepubliseer is, berus by die Direksie van die Woordeboek van die Afrikaanse Taal. Dit staan skrywers egter vry om hulle materiaal elders te gebruik mits Lexikos (AFRILEX-reeks) erken word as die oorspronklike publikasiebron.