Considerations for Providing Etymological Information in the Advanced Ndebele Dictionary

Résumé

Abstract: This article discusses the presentation of etymological information in the prospective Advanced Ndebele Dictionary (henceforth the AND) which is still in its planning stage. The AND will be a successor to Isichazamazwi SesiNdebele (henceforth the ISN), a medium-sized, general-purpose, monolingual Ndebele dictionary published in 2001. The AND will not just be larger than the ISN, but will be more advanced with regard to the depth and scope of its lexical items and definitions. Whereas the ISN was based on a corpus size of about a million running words, the AND is envisaged to have as basis a corpus size of about five million. To this end, corpus expansion is an ongoing process. Again, unlike its forerunner, the AND will provide additional grammatical information for ach lexical item, including phonetic transcription, tone marking and etymology. It is the inclusion of etymological information in the AND that is critically examined in this article. There is a long tradition of providing etymological information in modern dictionaries from Oxford's New English Dictionary to ALRI's Duramazwi Guru reChiShona.Keywords: ETYMOLOGY, ADVANCED NDEBELE DICTIONARY, CULTURE, HERITAGE, LANGUAGE CONTACTOpsomming: Oorwegings vir die verskaffing van etimologiese inligting in die Gevorderde Ndebelewoordeboek. Hierdie artikel bespreek die aanbieding van etimo-logiese inligting in die toekomstige Gevorderde Ndebelewoordeboek (voortaan die GNW) wat nog in sy beplanningstadium is. Die GNW sal 'n opvolger wees van die Isichazamazwi SesiNdebele (voortaan die ISN), 'n middelgroot, meerdoelige, eentalige Ndebelewoordeboek wat in 2001 gepubliseer is. Die GNW sal nie net groter as die ISN wees nie, maar sal meer gevorderd wees wat betref die diepte en omvang van sy leksikale items en definisies. Waar die ISN gebaseer was op 'n korpus-grootte van ongeveer 'n miljoen woordoptekeninge, word voorsien dat die GNW 'n korpusgrootte van ongeveer vyf miljoen as basis sal hê. Vir hierdie doel is korpusuitbreiding 'n voortgaande proses. Weer eens, anders as sy voorloper, sal die GNW bykomende grammatiese inligting oor elke leksikale item verskaf, insluitende fonetiese transkripsie, toonaanduiding en etimologie. Dit is die insluiting van etimologiese inligting in die GNW wat in hierdie artikel krities beskou word. Daar is 'n lang tradisie vir die verskaffing van etimologiese inligting in moderne woordeboeke vanaf Oxford se New English Dictionary tot ALRI se Duramazwi Guru reChiShona.Sleutelwoorde: ETIMOLOGIE, GEVORDERDE NDEBELEWOORDEBOEK, KULTUUR, ERFENIS, TAALKONTAK