Revolutionizing Bantu Lexicography — A Zulu Case Study

Abstract

ABSTRACT: Zulu uses a conjunctive writing system, that is, a system whereby relatively short linguistic words are joined together to form long orthographic words with complex morphological structures. This has led to the so-called 'stem tradition' in dictionary making — for Zulu, as well as for most other Bantu languages. Given this lemmatization approach has been found to be inadequate for young learners (who fail to isolate stems), the development of a new approach was imperative for them, but until recently deemed impossible to implement. In this paper it is argued that it is now perfectly possible to reverse the unproductive trend, and to opt for the lemmatization of full words for all but one of the word classes in Bantu. This revolution is made possible thanks to the recent availability of relatively large corpora, with which the really frequent citation options may be pinpointed. Rather than a mission statement, this paper offers the result for all word classes. To do so, an actual guide to the use of a Zulu dictionary is re-represented and annotated.SAMENVATTING: Bantoe lexicografie radicaal omgooien — een gevalsanalyse voor Zoeloe. Zoeloe maakt gebruik van een conjunctief schrijfsysteem, d.w.z. een systeem waarbij relatief korte linguïstische woorden vast aan elkaar geschreven worden met lange orthografische woorden tot gevolg, die ook nog complexe morfologische structuren vertonen. Dit heeft geleid tot wat men de 'stam traditie' in de lexicografie is gaan noemen — voor Zoeloe, alsook voor de meeste andere Bantoetalen. Aangezien deze lemmatisatieaanpak ongeschikt is gebleken voor jonge gebruikers (die woordstammen maar niet kunnen isoleren), moest voor hen een nieuwe aanpak ontwikkeld worden. Tot voor kort werd zo'n aanpak echter als niet-implementeerbaar beschouwd. In dit artikel wordt geargumenteerd dat het vandaag de dag perfect mogelijk is om de onproductieve trend om te keren, en om te kiezen voor het lemmatiseren van volledige woorden voor alle woordklassen op één na in Bantoe. Deze radicale ommezwaai werd mogelijk gemaakt dankzij het recent beschikbaar komen van relatief grote corpora, waarmee de echt frequente opties qua trefwoordkeuzes bepaald kunnen worden. In de plaats van louter de beschrijving van een doelstelling, biedt dit artikel oplossingen voor alle woordklassen. Daartoe wordt de effectieve gebruikersgids van een Zoeloe woordenboek voorgesteld en van commentaar voorzien.Sleutelwoorden: ZOELOE, BANTOE, WOORDENBOEK, GEBRUIKERSGIDS, MINIGRAMMATICA, WOORDKLASSEN, STAM- VS. WOORD-LEMMATISATIE, CORPUS, GEBRUIKSVRIENDELIJK